Een andere kijk op onderhoud en beheer

“In Noorderkwartier zijn inmiddels al aardig wat voorzieningen aangelegd om gevolgen van klimaatverandering zoals wateroverlast en langdurige droogte tegen te gaan”, zegt Christiaan Leerlooijer, beleidsadviseur Water en Klimaatadaptatie in Heemskerk en een van de initiatiefnemers van de bijeenkomst. “Voor een deel gaat het daarbij om pilots en nieuwe technologieën. Dat brengt met zich mee dat het in de fase van beheer en onderhoud waarin we nu zijn aanbeland, ook nog zoeken is: hoe kunnen we deze voorzieningen het beste beheren? Hoe houden we ze werkend? Wat zijn de kosten op de langere termijn? De bijeenkomst was een mooi moment om hierover kennis te delen die we tot nu toe hebben opgedaan.”

Van breed naar specifiek
Het programma ging van start met drie inspirerende presentaties. De eerste was van Floris Boogaard, de drijvende kracht achter het project www.climatescan.nl, dat in tien jaar tijd is uitgegroeid tot de grootste database van klimaatadaptatieprojecten ter wereld. Ted Veldkamp, onderzoeker bij de HvA, deelde vervolgens de belangrijkste bevindingen van veldonderzoek naar het functioneren van verschillende voorzieningen in de praktijk. Waarna Jos Rood van HB Advies nog verder inzoomde op één specifieke toepassing van een waterbergende weg in Egmond. Gevoed met al die inzichten gingen de aanwezigen in het tweede deel van het programma naar buiten, om een aantal voorzieningen in de buurt in de praktijk te bekijken: hoe liggen die er nu bij?

Onder de straat kijken
De ronde ging langs klimaatadapatieve maatregelen van verschillende leeftijden. Christiaan: “Sommige voorzieningen zijn al negen jaar oud, andere vijf of zes. Dat geeft ook een beeld van hoe bepaalde technieken na verloop van tijd functioneren.
Een hoogtepunt was dat we een waterbergende weg hebben opengegraven om dit systeem onder de grond te kunnen zien, voelen en ruiken.
Dat was ook in het kader van onderhoud en beheer interessant: bij waterpasserende bestrating bestaat het risico op plaatvorming onder het wegdek. 
Dan krijg je dus een soort koek waar water moeilijk doorheen kan. Op deze locatie zag je dat duidelijk terug. En dan wordt het onderhoud heel kostbaar, want die koek krijg je alleen weg door de straat open te breken. Daarom zijn wij van dit systeem afgestapt en hebben we een alternatief ontworpen waarbij het regenwater via de kolken in het systeem terechtkomt. En dat eenvoudig te onderhouden is voor ongeveer dezelfde kosten als een standaardweg.” 

Nieuwe gezichten
Christiaan benadrukt dat juist vanwege dit soort ervaringen in de praktijk kennis uitwisselen zo belangrijk is. “Andere gemeenten die overwegen om waterpasserende bestrating aan te leggen en zien hoe dat in het beheer uitpakt, krabben zich misschien nog eens achter de oren. Zo kunnen we elkaar helpen in die zoektocht waar we allemaal mee bezig zijn om klimaatadaptief te worden. Liefst zonder extra kosten en met een zo efficiënt mogelijk gebruik van de ruimte. Goed om te zien dat hier zo veel belangstelling voor is, zowel bij beleidsmakers als beheerders, en om te merken dat ons netwerk nog steeds groeit: ik heb weer veel nieuwe gezichten gezien.”